Laatste nieuws?
Lees hier het laatste nieuws over de buurttuin.
Waarom een buurttuin?
De speelplaats hééft een tuingeschiedenis. Ooit tuinierden hier schoolkinderen. Na de sluiting van de
school gingen buurtbewoners en – organisaties aan de slag met het buurttuinidee. Helaas liep dat
spaak. De gemeente Maastricht, eigenaar van de grond, vroeg geld voor het in bruikleen nemen van
de grond. Toen werd het stil op de speelplaats.
Het idee van de buurttuin verstomde niet. Het gedijde in- en na coronatijd, samen met de behoefte
aan buitenruimtes om elkaar ‘horecavrij’ en ‘intergenerationeel’ te kunnen ontmoeten. Het groeide
mee met de zorgen over de teloorgang van ons natuurlijk leefmilieu; met het besef dat natuur en
samendoen goed is voor lichaam en geest; met het nieuwe beleid van de overheid over ‘burgers aan
zet’ en ‘tegelwippen’.
De afgesloten, verwaarloosde speelplaats werd van doorn in het oog, een uitdaging. De speelplaats
als buurttuin, – daar kunnen we met z’n allen iets moois van maken.
Wat houdt het idee in?
Het idee begon met een droom, zonder vooropgezet plan.
Buurttuin ‘De speelplaats’ is primair een publieke ontmoetingsplek. Hier kun je afspreken met elkaar,
de stoep vegen, onkruid wieden of gewoon zitten en genieten van de stilte. Tuinplannen en de
uitvoering ervan komen al doende tot stand. De werken ‘organisch’ dat wil zeggen: we sluiten aan bij
wat de natuur hier biedt. Geen bestrijdingsmiddelen. We pakken aan wat we willen en kunnen, ieder
naar eigen vermogen. De uitdaging is om zoveel mogelijk ‘om niet’ bij elkaar te krijgen, – van planten
tot tuinmeubilair.
De kunst is dit buurtinitiatief “buurteigen” te houden. Dat wil zeggen: geen exclusief eigenaarschap en
of privé – investeringen waaraan personen of organisaties speciale rechten kunnen ontlenen.
De leerlingenraad van Basisschool Sint-Pieter geeft elke schoolperiode een jaaradvies. De uitvoering
ervan wordt bij de afsluiting van het school jaar gerevalueerd en gevierd met een diploma en
appeltaart.
Het Buurtnetwerk beheert de financiën
Wie heeft het geïnitieerd?
De buurttuin is een burgerinitiatief. Uit de reacties op het verhaal in de Pieterbuurtbode bleek dat het
buurttuinidee mensen aansprak. Ieder op een eigen manier. De een hield van tuinieren. De ander van
samen iets doen voor de buurt. Weer een ander zocht een goede bestemming voor overtollige
planten. Zo ontstond een tuinteam dat tot op de dag van vandaag actief is en groeit.
Wanneer gestart?
In 2021 zijn we in gesprek gegaan met de gemeente Maastricht over actueel beleid en de treurige
staat van de speelplaats. Of dat niet anders kon en dat we daar wel een handje bij wilden helpen. In
die gesprekken is een nieuwe basis gelegd voor samenwerken. Het uitgangspunt is dat de buurttuin
een publieke zaak is. Bewoners die hieraan een bijdrage leveren krijgen geen rekening voor bruikleen
van de grond.
In 2021 verscheen de eerste Pieterbuurtbode. Hierin stond een verhaal over dit Kloppend Hart terrein
bij het buurtcentrum. Dankzij de voorzichtig positieve reacties hierop kon het idee weer wortelschieten.
Drijvende krachten
Een (nog) klein team van buurtbewoners is van meet af aan actief. De tuinontmoetingen zijn
inspirerend en werpen ook vruchten af buiten de speelplaats. Nu je elkaar kent is er altijd wel een
praatje en ideetje uit te wisselen als je elkaar in de buurt tegenkomt. Iedereen die het tuinteamidee
levend wil houden en bij wil dragen kan zich hierbij aansluiten.
De leerlingenraad van Basisschool Sint-Pieter heeft met haar adviezen van meet af aan een positieve
invloed gehad op het tempo en de inrichting van de speelplaats.
MIK, de kunstenaars die in de school wonen en het Buurtcentrum Sint Pieter zijn van betekenis als
‘goede buur’ waarbij je terecht kunt voor een gieter, water of schuilplek. De kleuters van MIK zijn onze
grootste fans.
We voelen ons gedragen door het Buurtnetwerk Jekerdal, Sint-Pieter en Villapark. Het buurtnetwerk
biedt waar nodig ondersteuning en beheert de financiën (burgerbegroting)
Tenslotte de gemeente Maastricht. Buurttuinen en Buurtontmoetingen passen in het lokale
stimuleringsbeleid. We hebben te maken met diverse gemeenteteams en ambtenaren zoals Vastgoed,
Groen en Sociaal en de stadsdeelregisseur. Allemaal relaties en- potentieel- drijvende krachten die
we naar vermogen onderhouden.
Stand van zaken
We zijn nu ruim drie jaar bezig. Onze eerste ambitie was een plek te maken waar je kunt zitten en zo
nodig werken. Wat comfort in een tuin stimuleert de ontmoeting. Dankzij de gulle gaven uit de buurt,
de opknapvaardigheden van buurtbewoners en de bereidheid tuinmeubilair te halen en brengen
hebben we dat voor elkaar gekregen. De speelplaats ontmoetingen hebben een inspirerend tuinteam
voortgebracht met een rijke oogst aan gesprekken over het wel en wee van de buurttuin én de buurt.
We hebben een eigen sleutel van het hek aan de straatkant, Pastoor Kribsweg. Voor de toegang naar
de speelplaats zijn we niet meer afhankelijk van de openingstijden van het Buurtcentrum.
Voor alle volgende stappen was een tuinplan nodig. Dankzij de ervaring en creativiteit in het tuinteam
hebben we inmiddels een eigen ontwerp.
In 2024 hebben we gebruik gemaakt van de burgerbegroting om twee initiatieven te financieren.
Allereerst het initiatief ‘Samen Kleuren’, een advies van de leerlingenraad om de muren bij het
buurtcentrum kleurrijk te beschilderen. Het kunstenaarscollectief “De Verfraaiers” heeft dit advies met
leerlingen van de Basisschool voorbereid en in mei 2024 uitgevoerd. Met het tweede initiatief “Samen
Spelen” konden we werkmateriaal met een opbergkast aanschaffen, vier veilingkisten beplanten en
een klauterboom voor de kinderen installeren.
In 2024 heeft de gemeente Maastricht een waterpunt geplaatst en de overwoekering van de
speelplaats met de Japanse duizendknoop en brandnetels grondig aangepakt. We hebben nu een
basis om het tuinplan uit te voeren. Er zijn al aardig wat tegels gewipt. Er is plaats voor fruitbomen,
struiken, kruiden, grassen en bloemen. Voor vogelkastjes en bijenhotels.
In een gezamenlijk overleg met diverse gemeentelijke partijen is afgesproken dat we in deze fase
samen met de afdeling Groen (gemeente) op zullen trekken.
Agenda 2025: Buurttuin de Speelplaats 2025: Genoeg te doen met Groen
Contact: Rianne Wesenbeek: wesenbeek.r@home.nl
